Sở Công thương tỉnh Tây Ninhhttps://socongthuong.tayninh.gov.vn/uploads/logoportal.png
Thứ sáu - 06/06/2025 07:52250
Trong những tháng đầu năm 2025, ngành điều đã cho thấy những tín hiệu tích cực và đối mặt với một số thách thức nhất định - Sản lượng và năng suất: Ước tính sản lượng điều thô trong vụ mùa 2024-2025 có sự biến động nhẹ so với vụ trước. Một số vùng trồng điều trọng điểm chịu ảnh hưởng của thời tiết, dẫn đến sự khác biệt về năng suất giữa các khu vực. Tuy nhiên, nhìn chung, sản lượng vẫn duy trì ở mức khá cao, đảm bảo nguồn cung cho các nhà máy chế biến. Hoạt động chế biến: Các doanh nghiệp chế biến điều Việt Nam tiếp tục đầu tư vào công nghệ và nâng cao chất lượng sản phẩm. Xu hướng chế biến sâu các sản phẩm điều có giá trị gia tăng như điều rang muối, điều tẩm gia vị, dầu điều,... ngày càng được chú trọng. Điều này giúp tăng cường khả năng cạnh tranh của ngành trên thị trường quốc tế. Xuất khẩu: Hoạt động xuất khẩu hạt điều chế biến trong 4 tháng đầu năm 2025 duy trì đà tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường truyền thống như Hoa Kỳ, châu Âu vẫn là những đối tác quan trọng. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực mở rộng sang các thị trường tiềm năng khác như Trung Quốc, Nhật Bản, và các nước châu Á khác. Thách thức: Giá nguyên liệu đầu vào: Giá hạt điều thô trên thị trường thế giới có những biến động khó lường, ảnh hưởng đến chi phí sản xuất của các doanh nghiệp chế biến. Sự cạnh tranh trong việc thu mua nguyên liệu cũng ngày càng gay gắt. Rào cản thương mại: Ngành điều Việt Nam vẫn phải đối mặt với một số rào cản thương mại và các tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe từ các thị trường nhập khẩu. Biến đổi khí hậu: Các yếu tố thời tiết cực đoan ngày càng ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng điều, đòi hỏi các biện pháp canh tác bền vững và thích ứng. Cơ hội: Nhu cầu tiêu dùng tăng: Nhu cầu tiêu thụ hạt điều trên toàn cầu tiếp tục tăng do nhận thức về lợi ích sức khỏe của sản phẩm này. Hiệp định thương mại: Các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu hạt điều. Ứng dụng công nghệ: Việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất và quản lý giúp nâng cao hiệu quả và giảm chi phí. - Tại huyện Đạ Huoai, sản phẩm "Hạt điều Đạ Huoai" đã chính thức được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu. Theo UBND huyện Đạ Huoai, sản phẩm "Hạt điều Đạ Huoai" đã chính thức được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu. Theo đó, nhãn hiệu chứng nhận "Hạt điều Đạ Huoai" có hiệu lực trong vòng 10 năm, từ tháng 3/2025 đến tháng 3/2035, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu và nâng cao giá trị cho nông sản chủ lực của địa phương. Đạ Huoai hiện có tổng diện tích cây điều lên đến 6.136,75 ha, phần lớn diện tích đang trong giai đoạn thu hoạch. Nhận thức rõ vai trò chủ lực của cây điều trong việc mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân, những năm qua, các ban ngành chức năng của huyện đã tích cực hỗ trợ nông dân ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào canh tác. Nhiều mô hình thâm canh, ứng dụng công nghệ cao trong trồng và chăm sóc cây điều đã được triển khai, giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đồng thời thích ứng với những thách thức từ biến đổi khí hậu và hướng tới sản xuất an toàn, bền vững. Nhờ đó, địa phương đã hình thành nhiều cơ sở chế biến hạt điều, từ quy mô nhà máy đến hộ gia đình. Tuy nhiên, một thực tế đáng lo ngại là dù đã nỗ lực triển khai nhiều hoạt động xúc tiến thương mại và quảng bá tại địa phương, hiệu quả mang lại vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Sản phẩm hạt điều Đạ Huoai vẫn chưa được đông đảo người tiêu dùng trên cả nước biết đến, đứng trước nguy cơ suy giảm thương hiệu và mất lòng tin của thị trường. Chính vì vậy, việc xây dựng nhãn hiệu chứng nhận "Hạt điều Đạ Huoai" được xem là một giải pháp chiến lược, mang tính sống còn. Mục tiêu cao nhất là xây dựng một thương hiệu mạnh mẽ, bảo vệ và phát triển danh tiếng đã có, đồng thời nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng cường khả năng cạnh tranh cho hạt điều Đạ Huoai trên thị trường trong nước và quốc tế. Với "tấm vé thông hành" thương hiệu này, hạt điều Đạ Huoai kỳ vọng sẽ vươn xa hơn, khẳng định vị thế trên bản đồ nông sản Việt Nam. Theo tính toán của Cục Hải quan Việt Nam, tháng 4/2025, Việt Nam xuất khẩu hạt điều ra thế giới đạt trên 73,41 nghìn tấn, trị giá 494 triệu USD, tăng 31,5% cả về lượng và tăng 28,6% trị giá so với tháng 3/2025, so với tháng 4/2025 tăng 9,5% về lượng và tăng 37,8% về trị giá. Tính chung 4 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu hạt điều ra thế giới đạt 195,6 nghìn tấn, trị giá 1,33 tỷ USD, giảm 10% về lượng, nhưng tăng 14,4% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Tháng 4/2025, giá xuất khẩu bình quân hạt điều của Việt Nam đạt mức 6.730 USD/tấn, giảm 2,2% so với tháng 3/2025, nhưng tăng 25,8% so với tháng 4/2024. Tính chung 4 tháng đầu năm 2025, giá xuất khẩu bình quân hạt điều của Việt Nam đạt mức 6.817 USD/tấn, tăng 27,1% so với cùng kỳ năm ngoái. 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam sang hầu hết các thị trường truyền thống và tiềm năng giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, thị trường đã xuất hiện tín hiệu tích cực trong tháng 4/2025, xuất khẩu hạt điều sang nhiều thị trường truyền thống tăng so với tháng trước và so với cùng kỳ năm ngoái. Số liệu thống kê cho thấy, 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam sang Mỹ đạt xấp xỉ 42,4 nghìn tấn, trị giá 289,28 triệu USD, giảm 25,8% về lượng và giảm 4,8% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ trọng xuất khẩu hạt điều sang Mỹ chiếm 21,67% tổng lượng và chiếm 21,69% tổng kim ngạch trong 4 tháng đầu năm 2025. Ngược lại, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc trong 4 tháng đầu năm 2025 tăng 11,2% về lượng và tăng 29,1% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 41,17 nghìn tấn, trị giá 258,56 triệ USD. Tính riêng tháng 4/2025, xuất khẩu hạt điều sang thị trường Trung Quốc tăng 126,7% về lượng và tăng 129,8% về trị giá so với tháng 3/2025, còn so với tháng 4/2024 tăng 74,4% về lượng và tăng 113% về trị giá. 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều sang nhiều thị trường EU giảm về lượng, nhưng tăng về trị giá, gồm: Đức, Lítva, Tây Ban Nha, Pháp, Italia. Đáng chú ý, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam sang thị trường Hà Lan tăng 3,3% về lượng và tăng 32,9% về trị giá. Theo tính toán từ số liệu thống kê của Cục Hải quan Việt Nam, tháng 4/2025, khu vực Đông Nam Bộ xuất khẩu hạt điều ra thế giới đạt xấp xỉ 63,7 nghìn tấn, trị giá gần 428,7 triệu USD, tăng 35,4% về lượng và tăng 32,4% về trị giá so với tháng 3/2025, so với tháng 4/2024 tăng 13,6% về lượng và tăng 42,9% về trị giá. Tính chung 4 tháng năm 2025, khu vực Đông Nam Bộ xuất khẩu hạt điều ra thế giới đạt trên 164 nghìn tấn, trị giá xấp xỉ 1,12 triệu USD, giảm 9,6% về lượng, nhưng tăng 14,9% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Tính riêng tỉnh Tây Ninh, xuất khẩu hạt điều trên địa bàn tỉnh trong tháng 4/2025 đạt trên 3,48 nghìn tấn, trị giá 23,44 triệu USD, tăng 32,7% về lượng và tăng 28,9% về trị giá so với tháng 3/2025, so với tháng 4/2024 tăng 73,3% về lượng và tăng 118% về trị giá. Tính chung 4 tháng đầu năm 2025, tỉnh Tây Ninh xuất khẩu hạt điều ra thế giới đạt trên 7,64 nghìn tấn, trị giá 52 triệu USD, tăng 32,4% về lượng và tăng 68,3% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Trong 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều của tỉnh Tây Ninh chiếm 4,66% tổng lượng và trị giá xuất khẩu của khu vực Đông Nam Bộ và chiếm 3,91% tổng lượng và trị giá xuất khẩu của cả nước. Trong 4 tháng đầu năm 2025, tỉnh Tây Ninh xuất khẩu hạt điều sang khoảng hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Trong đó: Trung Quốc là thị trường xuất khẩu hạt điều chủ lực của tỉnh Tây Ninh, lượng đạt 2,4 nghìn tấn, trị giá 16,18 triệu USD trong tháng 4/2025, tăng 37,6% về lượng và tăng 34,6% về trị giá so với tháng 3/2025, còn so với tháng 4/2024 tăng tới 234,5% về lượng và tăng 320,7% về trị giá. Lũy kế 4 tháng đầu năm 2025, tỉnh Tây Ninh xuất khẩu hạt điều sang thị trường Trung Quốc đạt trên 4,52 nghìn tấn, trị giá 30,82 triệu USD, tăng 149,9% về lượng và tăng 217,7% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài ra, tỉnh Tây Ninh xuất khẩu hạt điều sang các thị trường Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ, Nhật Bản, UAE, Anh, Thái Lan, ... Tuy nhiên, trị giá xuất khẩu đạt mức thấp. Đáng chú ý, xuất khẩu hạt điều của tỉnh Tây Ninh sang thị trường Mỹ giảm trong tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm ngoái. Kết thúc 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam dù giảm về lượng, nhưng vẫn tăng về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái, nhờ giá xuất khẩu tăng. Bên cạnh đó, xuất khẩu hạt điều được cho là sẽ có nhiều tín hiệu tích cực, tốc độ xuất khẩu tăng mạnh trở lại trong tháng 3 và tháng 4/2025. Dự báo các tháng tới, xuất khẩu hạt điều sẽ duy trì mức tăng trưởng ổn định, tùy thuộc vào nhu cầu thị trường và nguồn cung. Cuộc chiến thuế quan giữa các nền kinh tế lớn có thể tác động đến sức mua của người dân ở các thị trường tiêu thụ. Điều này có thể dẫn đến sự thay đổi trong cơ cấu tiêu dùng, với xu hướng thắt chặt chi tiêu cho các mặt hàng không thiết yếu. Tuy nhiên, hạt điều, với vai trò là một loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, có thể ít bị ảnh hưởng hơn so với các mặt hàng xa xỉ. Về xu hướng tiêu dùng, các sản phẩm tốt cho sức khỏe tiếp tục gia tăng, tạo lợi thế cho hạt điều. Bên cạnh đó, nhu cầu về các sản phẩm hạt điều đóng gói nhỏ, tiện lợi cho việc sử dụng hàng ngày và mang theo có thể tăng lên. Các sản phẩm hạt điều chế biến sâu, có giá trị gia tăng cao như hạt điều tẩm gia vị, bánh kẹo từ hạt điều có thể tiếp tục được ưa chuộng. Về mức độ cạnh tranh, sự cạnh tranh từ các quốc gia xuất khẩu hạt điều khác như các nước châu Phi có thể gia tăng, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm và xây dựng thương hiệu. Về giá, giá hạt điều xuất khẩu có thể chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như nguồn cung toàn cầu, nhu cầu thị trường và các biến động kinh tế vĩ mô. Việc theo dõi sát sao các yếu tố này là rất quan trọng. Về thị trường xuất khẩu Đối với thị trường Mỹ, hạt điều nằm trong danh sách các mặt hàng không cạnh tranh trực tiếp với Mỹ, do đó, trong chuyến công tác của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc tại Mỹ, Việt Nam đề xuất miễn trừ thuế đối với một số mặt hàng nông sản, trong đó có hạt điều. Thị trường Trung Quốc vẫn là một ẩn số với tiềm năng tăng trưởng lớn nhưng cũng đi kèm với những rủi ro về chính sách và biến động kinh tế. Sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc sẽ là yếu tố quan trọng thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ hạt điều. Tuy nhiên, tín hiệu tích cực đối với ngành điều sau chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, diễn ra từ ngày 14-15/4/2025, Bộ Công Thương sẽ ký kết 4 thỏa thuận hợp tác để mở rộng kênh quảng bá hình ảnh thương hiệu sản phẩm quốc gia, hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm đối tác, mở rộng bạn hàng, tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam thâm nhập sâu vào thị trường Trung Quốc. Thông tin này được cho là sẽ tác động tích cực lên hoạt động xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc trong thời gian tới. Xu hướng tiêu dùng trong bối cảnh cuộc chiến về thuế quan Trong bối cảnh cuộc chiến về thuế quan, người tiêu dùng ở các thị trường lớn có thể có những thay đổi trong hành vi tiêu dùng như: Thắt chặt chi tiêu: Người dân có xu hướng thận trọng hơn trong chi tiêu, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu và cắt giảm chi phí cho các sản phẩm không quá cần thiết. Ưu tiên hàng hóa nội địa: Các biện pháp thuế quan có thể khuyến khích người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn hàng hóa sản xuất trong nước để tránh tác động của thuế nhập khẩu. Tìm kiếm sản phẩm thay thế: Giá cả tăng do thuế quan có thể khiến người tiêu dùng tìm kiếm các sản phẩm thay thế có giá cả phải chăng hơn. Chú trọng đến giá trị: Người tiêu dùng có thể trở nên nhạy cảm hơn với giá và tìm kiếm các sản phẩm mang lại giá trị tốt nhất cho số tiền họ bỏ ra. Tuy nhiên, đối với hạt điều, với đặc tính là một sản phẩm dinh dưỡng và có giá trị tương đối cao, tác động của cuộc chiến thuế quan có thể không quá lớn so với các mặt hàng tiêu dùng thông thường khác. Nhu cầu ổn định từ các ngành công nghiệp thực phẩm và bánh kẹo cũng sẽ hỗ trợ tiêu thụ hạt điều. Khuyến nghị Để duy trì và phát triển thị trường xuất khẩu hạt điều trong bối cảnh hiện tại, các doanh nghiệp Việt Nam cần: Nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm: Tập trung vào chất lượng chế biến, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và phát triển các sản phẩm chế biến sâu, có giá trị gia tăng cao để đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường. Xây dựng thương hiệu: Đầu tư vào xây dựng thương hiệu để tăng cường nhận diện và tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Nghiên cứu thị trường: Theo dõi sát sao diễn biến thị trường, chính sách nhập khẩu của các nước và xu hướng tiêu dùng để có những điều chỉnh chiến lược kịp thời. Đa dạng hóa thị trường: Bên cạnh các thị trường truyền thống, cần chú trọng khai thác các thị trường tiềm năng khác để giảm thiểu rủi ro. Tăng cường liên kết: Hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp, hiệp hội ngành nghề và cơ quan nhà nước để nâng cao sức cạnh tranh chung của ngành. Nhìn chung xuất khẩu hạt điều của Việt Nam trong quý II/2025 sẽ đặt ra những thách thức nhất định do ảnh hưởng của cuộc chiến thuế quan và sự thay đổi trong xu hướng tiêu dùng. Việc nắm bắt thông tin thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh và có chiến lược linh hoạt sẽ là yếu tố then chốt để các doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục thành công trên thị trường quốc tế. Trân trọng./.